HS Code یا کد بین المللی کالا یک سیستم عملکرد برای استانداردسازی، طبقه‌بندی، کنترل و شناسایی محصولات صادراتی و وارداتی است.
در واقع دولت‌ها با در نظر گرفتن سیاست‌های مالی کشور، بودجه‌بندی، اقتصاد و قیمت گذاری این کد را برای کالاها طراحی می‌کنند که برای صادرکنندگان و واردکنندگان از اهمیت بالایی برخوردار است. به عبارت دیگر، بر اساس این اعداد، هم نوع دقیق کالا و هم نرخ عوارض گمرک برای کالای واردشده مشخص خواهد شد.
تمامی موارد مربوط به اقدامات غیر تعرفه‌‌ای و اقدامات تعرفه‌‌ای مربوط به تجارت بین المللی و سایر فعالیت‌های اقتصادی و تجاری، نگهداری و بررسی آمار گمرک در سیستم کد بین المللی کالا یا HS Code قرار دارد و با توجه به کد بین المللی کالا این آمار تهیه و استخراج می‌شود که نشان دهندهٔ اهمیت بالای HS Code است.
برای صادرکنندگانی که قصد ورود به بازار جهانی را دارند اهمیت HS Code چند برابر می‌شود، چرا که در بازرگانی بین المللی تمام کالاهای تجاری با توجه به یک استاندارد جهانی در گروه‌های مختلف دسته‌بندی می‌شوند.
در ایران نیز این دسته‌بندی‌ها در کتاب مقررات صادرات و واردات ایران که توسط توسط دفتر مقررات صادرات و واردات سازمان توسعه تجارت ایران تهیه شده، نوشته شده است. این کتاب نیز مانند نسخه بین المللی آن (که در همین مقاله درباره آن به تفصیل توضیح داده شده است) دارای ۹۸ فصل و 21 قسمت بوده که طی آن‌ها کدهای تمام محصولات در فرمت‌های دو رقمی تا هشت رقمی مشخص شده‌اند. این کدها و شماره گذاری‌ها به طور سالیانه به روز رسانی می‌شوند و برای اطلاع رسانی به صادرکنندگان و واردکنندگان، هر سال نسخه جدید کتاب بازنشر می‌گردد. لازم به ذکر است، این کتاب در دسترس عموم قرار می‌گیرد.
hs code مخفف چیست؟
HS از ابتدای کلمات Harmonized System Code به معنای «سیستم هماهنگ» گرفته شده است. نام سیستم هماهنگ نیز به جهت جهانی بودن و هماهنگ بودن این کدها برای تمام کشورهاست. البته 6 رقم اول از این کد، «بین‌المللی» است و دو رقم بعدی «ملی» است و برای کشورهای مختلف ممکن است متفاوت باشد. اما با همان 6 رقم نیز در اکثر موارد نوع محصول به خوبی مشخص می‌شود.
HS کد چیست؟
اچ اس کد یا کد تعرفه گمرکی یک روش عددی استاندارد شده برای طبقه بندی، شناسایی و تشخیص محصولات در سراسر جهان است. هر محصول در جهان یک قانون تعرفه کالا یا وضعیت اچ اس کد دارد. این کد بین‌المللی حداکثر تا 10 رقم است. از آنجا که هر دو رقم نماینده یکی از ویژگی‌های محصول است، هر چه تعداد ارقام HS کد یا کد تعرفه گمرکی بیشتر باشد، جزئی‌تر است یا به عبارت دیگر ویژگی‌های بیشتری از محصول را نمایش می‌دهد.
لزوم استفاده از این کد هنگام حمل و نقل محصول و ارسال محموله به کشور مقصد یا دریافت آن مشخص می‌شود. برای مثال در حمل و نقل دریایی به HS کد دقیق‌تری از محصول نیاز است (معمولا 8 رقم)، در حالی که در حمل و نقل هوایی یک کد کلی (معمولا 4 رقم) نیز کفایت میکند.
این کد در تمام سازمان‌های کشور از جمله سازمان توسعه تجارت، وزارت صنعت و معدن و سازمان امور مالیاتی کشور و حتی در ارگان‌ها و سازمان‌های خارجی و بین المللی به صورت یکسان و هماهنگ مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای مثال در تمام جهان کد محصول پسته خام بسته شده یکسان است.
کد بین‌المللی کالا حتی مشخصات ریز و جزئی کالا را نیز شامل می‌شود (مثلا پسته خام بسته). در بازار‌های خرید و فروش جهانی فروشندگان و خریداران در فاکتور فروش کد گمرکی کالا یا همان HS CODE را ثبت می‌کنند.
بیشتر بخوانید: نحوه کار با سامانه نیما و خرید و فروش ارز
سازمان جهانی گمرک یا WCO یک سازمان بین دولتی است که در راستای وظایف تعریف شده برای این سازمان به منظور تسهیل و پشتیبانی از امور گمرکات، وظیفهٔ هماهنگی System Harmonized یا HS Code نیز برای آن تعریف شده است. WCO تمام کالاها را در کدهای ۱۰ رقمی دسته‌بندی میکند که شرح کامل آن در کتابی با 97 فصل و 21 قسمت در دو نسخه انگلیسی و فرانسوی آمده است.
هیچ محصولی در جهان نمی‌توان یافت که در یکی از این ۹۷ فصل نباشد. بر این اساس، کالاها در سراسر جهان به وسیله اعداد و ارقام (کد گمرکی کالا یا HS کد) شناخته می‌شوند.
همان‌طور که پیشتر نیز اشاره شد، همه کشورها، من جمله ایران این کتاب را به زبان خود ترجمه و حقوق و وظایف مطابق با قانون کشور خود برای هر محصول را در نظر می‌گیرند.
اهمیت اچ اس کد
تمام فعالیت‌های اقتصادی و اقدامات تعرفه‌‌ای و غیر تعرفه‌‌ای کالا با توجه به شماره تعرفهٔ گمرک دسته بندی می‌شوند. کد کالا در پروفورم و فاکتور قرار دارد، البته نوشتن نام کالا نیز کافی است و درج کد برای خریداران و فروشندگان الزامی نیست؛ اما قانون در هنگام صادرات یا واردات یک کالا و معامله بین دو کشور متفاوت است.
به علاوه، از این کد برای شناسایی دقیق نوع کالا و بسیاری از مسائل دیگر مانند آنچه در ادامه ذکر شده استفاده می‌شود:
- آمار تجارت بین المللی و تعیین آمار آداب و رسوم هر کشور
- بررسی نقض قوانین و مقررات
- تعیین مبلغ پرداخت گمرک بر مبنای قوانین و مقررات
- بررسی شارژ و وضع مالیات بر ارزش افزوده و مالیات غیر مستقیم
- بخش‌های مختلف شماره تعرفهٔ گمرک یا HS Code
کاربردهای اچ اس کد
هرچه زمان می‌گذرد تعداد کشور‌هایی که به ساختار طبقه‌بندی کالا یا همان HS Code می‌پیوندند افزایش پیدا میکند. تا سال ۲۰۱۵، ۱۸۰ کشور از HS Code در ساختار واردات و صادرات کالاهای خود استفاده می‌کردند.
کد بین المللی کالا در همهٔ گمرک‌های دنیا برای انجام تشریفات گمرکی، نظارت بر واردات و صادرات کالا و کنترل تجارت کاربرد دارد.
برخی از کاربردهای HS Code در مبادلات گمرکی عبارتند از:
- تعیین تعرفه گمرک
- جمع آوری مالیات داخلی کشور
- بررسی و جمع آوری آمار و اطلاعات تجارت بین المللی در هر کشور
- تعیین قوانین مبدا
- تعیین تعرفه‌های مرتبط با حمل و نقل کالا
- مدیریت ریسک در تشریفات گرمی
- تعرفه‌های توجیهی و مذاکرات تجاری
- طبقه بندی کالاهای خطرناک
اثر HS کد بر تعرفه گمرکی
Hs کدها بر روی تعرفه های گمرک و حقوق ورودی تاثیر مستقیم دارند. در واقع این کدها برای تعیین مالیات و حقوق گمرکی واردات و صادرات محصولات استفاده می شوند. هر اچ اس کد با یک نرخ مالیات و گمرک خاص همراه است، بنابراین تعیین HS کد صحیح برای محصول شما می تواند بر روی هزینه هایتان تأثیر گذار باشد. به عنوان مثال، اگر شما اچ اس کد نادرستی برای محصول خود انتخاب کنید، ممکن است تعرفه های گمرکی بیشتر یا کمتری پرداخت کنید. حتما پیش از صادارت کالای مد نظرتان، عدد دقیق اچ اس کد محصول را با وارد کننده مورد نظر تعیین نمایید تا بیشترین سود عاید هر دویتان شود.
اگر در زمینه بازاریابی یا مراحل صادرات نیاز به مشاوره و راهنمایی دارید، از خدمات مشاوره سولوتیس استفاده کنید تا یک صادرات کم ریسک و پربازده را تجربه کنید.
مشاوره شروع صادرات
مناسب افراد و اشخاصی که قصد ورود به عرصه صادرات را دارند.
شروع از
1 میلیون تومان
مشاوره اختصاصی صادرات
مناسب شرکت‌‌های تولیدی و بازرگانی که قصد توسعه صادرات حوزه‌ی خود را دارند.
شروع از
2 میلیون تومان
چطور اعداد HS کد یا کد بین‌المللی کالا را تفسیر کنیم؟
در سامانهٔ بین المللی HS Code همهٔ کالاها با توجه به یک کد ۸ یا ۱۰ رقمی در کشورها طبقه‌بندی می‌شوند. در واقع، HS Code بین المللی دارای 8 رقم و HS Code اتحادیهٔ اروپا و کشور روسیه دارای 10 رقم است.
در هر دو نوع، ۴ یا ۶ رقم اول بین کشورهای عضو مشترک است و ۲ یا ۴ رقم بعدی با توجه به فضای طبقه‌بندی کالا در کشورهای مختلف متفاوت خواهد بود.
با توجه به این که ۶ رقم اول کد بین المللی از سمت چپ کالا در تمام کشورها یکسان است، استاندارد خوبی برای شناسایی کالا در مبادلات و مکاتبات تجاری است.
دو رقم اول HS مربوط به فصل مورد نظر هستند. دو رقم دوم سر دسته کالا را نشان می‌دهند و دو رقم سوم زیر دسته را نمایش می‌دهند. به عنوان نمونه hs کد ۱۰۰۶۳۰ بیانگر فصل ۱۰ (غله) سر دسته ۰۶ (برنج) و زیر دسته ۳۰ (برنج نیمه سفید یا برنج کامل سفید شده) است. به این ترتیب بر اساس کد تعرفه محصول می‌توان به نوع محصول با جزئیات پی برد.
انواع روش‌های دریافت hs کد
روش های پیدا کردن hs code، گوناگون هستند و هر کدام به اقتضای شرایط می‌توانند راه‌گشا باشند. در ادامه به طور دقیق توضیح خواهیم داد که چگونه hs code را پیدا کنیم. پیش از آن باید بدانید، 6 رقم اول hs code، بین المللی است و در تمام کشورها معنای یکسان دارد، اما 6 رقم دوم در کشورهای مختلف، متفاوت است.
1- دریافت کد تعرفه گمرکی با ایران کد
به عنوان اولین روش دریافت کد بین المللی کالا، بهتر است سایت داخلی ایران کد را به شما معرف کنیم که در بسیاری از موارد به آسانی کد گمرکی مورد نظر را به شما معرفی میکند. ابتدا لازم است وارد صفحه اصلی سایت ایران کد شوید و از میان تب‌های موجود، تب «تناظرات کدهای بین المللی» را انتخاب نمایید. نواری پیش روی شما ظاهر می‌شود که دارای دو گزینه کد و عنوان است. در این مورد باید روی گزینه عنوان کلیک کرده و از کشوی سمت چپ نوار، گزینه hs را انتخاب نمایید. حال کافیست معادل فارسی کالای مورد نظر خود را در نوار وارد کنید و گزینه جستجو را بزنید. در ادامه کد گمرکی کالایی که مد نظر دارد به شما نشان داده خواهد شد.
2- جستجوی اچ اس کد با سرچ گوگل
یکی از آسان‌ترین و بدیهی‌ترین روش های دریافت hs code (البته 6 رقم ابتدایی آن) کمک گرفتن از موتور جستجوی گوگل است. در این روش کافیست معادل انگلیسی کالای مورد نظر را در قسمت سرچ گوگل تایپ کرده و عبارت hs code را به انتهای آن اضافه کنید. نتیجه جستجوی کل این عبارت در گوگل، یک کد چند رقمی است که رقم اول آن برای شما اعتبار دارد.
3- نحوه پیدا کردن hs code با ترید مپ
سایت ترید مپ (TRADE MAP) یک سایت معتبر خارجی زبان است که به عنوان یکی از قابل اعتمادترین روش های پیدا کردن hs code شناخته می‌شود. کافیست وارد این سایت شوید و روی گزینه advanced search کلیک نمایید. در ادامه نواری به شما نشان داده می‌شود که کنار آن عبارت keywords نوشته شده است. در این نوار معادل انگلیسی کالای مد نظر خود را وارد کرده و گزینه search را انتخاب کنید. در ادامه تمام گزینه‌های مرتبط با کالای شما همراه با کد گمرکی مربوطه آورده خواهد شد.
البته دامنه کاربردهای سایت تریدمپ خیلی فراتر از پیدا کردن HS کد است. نحوه کار با این سایت و استخراج اطلاعات مورد نیاز صادراتی از تریدمپ را در مقاله «ویدئوی فارسی آموزش تریدمپ» بخوانید. شما همچنین می‌توانید در کارگاه بازاریابی صادراتی سولوتیس شرکت کنید تا علاوه بر تریدمپ، با دیگر ابزار صادراتی و روش‌های مختلف جذب مشتری خارجی آشنا شوید.
کار با ابزارهای صادراتی، تحلیل اطلاعات تجاری، جلب اعتماد مشتریان خارجی، یافتن مشتری خارجی، فرایندهای عملیاتی صادرات
4- جستجوی کد تعرفه گمرکی از طریق سایت جهانی گمرک
یکی دیگر از بهترین روش های پیدا کردن hs code، مراجعه به سایت جهانی گمرک است. برای این کار ابتدا باید آدرس FindHS.Codes رادر نوار URL جستجو کرده و وارد صفحه اصلی وب‌سایت مذکور شوید. در این مرحله، یک نوار جستجو در بالای صفحه به شما نشان داده می‌شود که باید معادل انگلیسی کالا یا محصول مورد نظر خود را در آن وارد کرده و روی گزینه search کلیک نمایید. بعد از چند ثانیه، لیستی از نتایج مرتبط با عبارت مورد نظرتان نمایش داده خواهد شد و می‌توانید hs code محصول دلخواه خود را به دست آورید. این یکی از آسان‌ترین روش‌ها برای دریافت کد تعرفه گمرکی به شمار می‌رود.
5- پیدا کردن کد گمرکی کالاهای صادراتی از طریق سایت اتاق تهران
یک وب‌سایت داخلی دیگر که به شما برای پیدا کردن کد گمرکی کالا کمک خواهد کرد، سایت اتاق بازرگانی تهران است (tccim.ir). هنگامی که وارد صفحه اصلی این سایت می‌شوید، گزینه‌ای را تحت عنوان “آمار واردات و صادرات” خواهید دید. با کلیک روی این گزینه وارد صفحه جدیدی می‌شوید و در میانه سمت راست صفحه با این جمله مواجه خواهید شد: «در صورت نیاز می‌توانید از اینجا شماره تعرفه گمرکی کالای مورد نظر را به دست آورید.» برای جستجوی کد تعرفه گمرکی، روی گزینه اینجا کلیک کنید. لیستی از کدهای تعرفه گمرکی به همراه شرح کالا به شما نشان داده خواهد شد و به کمک نوار جستجوی بالای لیست می‌توانید کد مربوط به کالای مورد نظر خود را به آسانی پیدا نمایید.
6- دریافت کد بین المللی کالا از دفترچه مقررات صادرات و واردات
به عنوان آخرین روش جهت پیدا کردن کد گمرکی کالاهای صادراتی و وارداتی، شما را با دفترچه مقررات صادرات و واردات آشنا خواهیم کرد. در این روش ابتدا باید نسخه الکترونیکی دفترچه مذکور را از طریق جستجو در گوگل پیدا کرده و دانلود نمایید. این دفترچه شامل فصل‌ها و قسمت‌های مختلفی است که به خوبی شما را برای پیدا کردن کالای مد نظرتان راهنمایی می‌کنند. یک مزیت استفاده از دفترچه صادرات و واردات برای جستجوی اچ اس کد این است که می‌توانید ارقام مختص به بازرگانی ایران را نیز پیدا کنید. یعنی علاوه بر 6 رقم اول کد که ارقام بین المللی هستند، رقم‌های بعدی نیز که به طور خاص در ایران مورد استفاده قرار می‌گیرند، در دفترچه دیده می‌شوند.
این 6 روش کمک میکند بدانید کد تعرفه گمرکی چیست و چگونه می‌توانید در کمترین زمان ممکن کد تعرفه گمرکی محصول مورد نظر خود را پیدا کرده و فرآیند تجاری واردات یا صادرات را بدون کوچک‌ترین مشکل، به سرانجام برسانید.
این 6 روش کمک میکند بدانید کد تعرفه گمرکی چیست و چگونه می‌توانید در کمترین زمان ممکن کد تعرفه گمرکی محصول مورد نظر خود را پیدا کرده و فرآیند تجاری واردات یا صادرات را بدون کوچک‌ترین مشکل، به سرانجام برسانید.
جمع بندی و سوالات متداول
در این مقاله کد بین المللی کالا یا HS code اهمیت، ویژگی‌ها و روش های پیدا کردن آن را بررسی کردیم. با توجه به جهانی بودن کد بین المللی کالا شناخت و استفاده درست از HS code برای صادرکنندگان امری ضروری است. چنانچه شما نیز در این باره تجربه یا سوالی دارید خوشحال می‌شویم آن را با ما در میان بگذارید. نظرات ارزشمند شما راهگشای ما برای تولید محتوای مفیدتر خواهد بود.
– آیا باید اچ اس کد محصولم را در اسناد واردات/صادرات قید کنم؟
بله، HS Code یا کد تعرفه گمرکی باید در اسناد واردات/صادرات قید شود. این کد، برای شناسایی دقیق‌تر محصول شما توسط مقامات گمرکی و برای تعیین مالیات و گمرکی‌های مورد نیاز، بسیار مهم است.
– تفاوت HS Code با سایر سیستم‌های طبقه‌بندی محصول چیست؟
اچ اس کد یک سیستم جهانی طبقه‌بندی محصول است. کدهای این سیستم اعداد مشخص با معانی مشخص هستند و این کد ها برای تمامی کشورهای عضو سازمان گمرک جهانی یکسان است.
در مقابل، سایر سیستم‌های طبقه‌بندی محصولات مانند سیستم طبقه‌بندی محصولات آمریکا (HTSUS) و سیستم طبقه‌بندی محصولات اروپا (CN) ، دارای طبقه‌بندی خاص خود هستند و با یکدیگر متفاوت‌اند.
– اچ اس کدها چند وقت یکبار بروز رسانی می‌شوند؟
این کدها هر چهار سال یکبار به‌روزرسانی می‌شوند. این به‌روزرسانی‌ها توسط سازمان گمرک جهانی (WCO) با هدف تطبیق با تغییرات جدید در صنایع و تجارت جهانی، انجام می‌شود.
– چه اتفاقی می‌افتد اگر از کد HS نادرست برای محصول خود استفاده کنم؟
استفاده از HS Code نادرست در فرآیند واردات/صادرات می‌تواند منجر به مشکلاتی شود. در صورتی که اچ اس کد محصول شما اشتباه باشد، ممکن است باعث تأخیر در فرآیند واردات/صادرات شما شود و هزینه‌های اضافی برای شما به دنبال داشته باشد. همچنین، استفاده از اچ اس کد نادرست ممکن است باعث بروز اختلافات گمرکی و مالیاتی شود که می‌تواند موجب تأخیر در رسیدگی به پرونده شما و هزینه‌های اضافی برایتان شود. بهتر است در هنگام انتخاب کد HS برای محصول خود، دقت کافی را به خرج دهید و از درستی آن اطمینان حاصل کنید.
8 پاسخ
با درود
عالی بود.
درود بر شما
خوشحالیم که براتون مفید بوده
با عرض سلام و خسته نباشید بنده اموزش های پیدا کردن h s cod رو دیدم.ولی متاسفانه هر چی سرچ میکنم و پیگیری اچ اس کد شیرالات ساختمانی از دوش حمام و شیر های اشپزخانه و.. رو اصلا پیدا نمیکنم.ممنون میشم راهنمایی بفرمایید
ممکنه به صورت مستقیم HS کدی برای محصولتون وجود نداشته باشه و محصول شما زیرمجموعه یک محصول دیگه قرار بگیره. زیرمجموعه های 6 رقمی رو برای همه کدهای مرتبط دو رقمی چک کنید تا محصول خودتون رو پیدا کنید.
برام جالب شد، رفتم تو سایت hsfind.ir دیدم اون خیلی راحت پیدا کرد شیرآلات رو.
بله کار را باهاش خیلی راحته
با سلام
من جدید با سایت hsfind.ir آشنا شدم، بسیار قدرتمند بود و هرچی سرچ کردم تونست جوابی بهم بده.
ظاهرا بعد از پیدا کردن کد hs، بر اساس کشور انتخابی، تعرفه ها و قوانینش رو هم میاره.
سلام.ممنون مفیدتون.ممنون بابت مقاله مفیدتان.🙏🌹