HS Code یا کد بین المللی کالا یک سیستم عملکرد برای استانداردسازی، طبقه‌بندی، کنترل و شناسایی محصولات صادراتی و وارداتی است.
در واقع دولت‌ها با در نظر گرفتن سیاست‌های مالی کشور، بودجه‌بندی، اقتصاد و قیمت گذاری این کد را برای کالاها طراحی می‌کنند که برای صادرکنندگان و واردکنندگان از اهمیت بالایی برخوردار است. به عبارت دیگر، بر اساس این اعداد، هم نوع دقیق کالا و هم نرخ عوارض گمرک برای کالای واردشده مشخص خواهد شد.
هر کالا HS Code مخصوص به خود را دارد و بر اساس اعداد به کار رفته در آن می‌توان به نوع کالا پی برد.
تمامی موارد مربوط به اقدامات غیر تعرفه‌‌ای و اقدامات تعرفه‌‌ای مربوط به تجارت بین المللی و سایر فعالیت‌های اقتصادی و تجاری، نگهداری و بررسی آمار گمرک در سیستم کد بین المللی کالا یا HS Code قرار دارد و با توجه به کد بین المللی کالا این آمار تهیه و استخراج می‌شود که نشان دهندهٔ اهمیت بالای HS Code است.
برای صادرکنندگانی که قصد ورود به بازار جهانی را دارند اهمیت HS Code چند برابر می‌شود، چراکه در بازرگانی بین المللی تمام کالاهای تجاری با توجه به یک استاندارد جهانی در گروه‌های مختلف دسته‌بندی می‌شوند.
در ایران نیز این دسته‌بندی‌ها در کتاب مقررات صادرات و واردات ایران که توسط توسط دفتر مقررات صادرات و واردات سازمان توسعه تجارت ایران تهیه شده، نوشته شده است. این کتاب نیز مانند نسخه بین المللی آن (که در همین مقاله درباره آن به تفصیل توضیح داده شده است) دارای ۹۸ فصل و 21 قسمت بودهکه طی آن‌ها کدهای تمام محصولات در فرمت‌های دو رقمی تا هشت رقمی مشخص شده‌اند. این کدها و شماره گذاری‌ها به طور سالیانه به روز رسانی می‌شوند و برای اطلاع رسانی به صادرکنندگان و واردکنندگان، هر سال نسخه جدید کتاب بازنشر می‌گردد. لازم به ذکر است، این کتاب در دسترس عموم قرار می‌گیرد.
مدیریت صادرات خود را به ما بسپارید.
- تحقیقات بازارهای هدف و تدوین برنامه صادرات
- اجرای بازاریابی
- مدیریت قراردادهای فروش
- مدیریت حمل و نقل و تحویل محصول به مشتری
- مدیریت انتقال ارز و تهیه اسناد
- و…
HS کد یا شماره تعرفه گمرک چیست؟
هر محصول در جهان یک قانون تعرفه کالا یا وضعیت HS Code دارد. HS از ابتدای کلمات System Harmonized گرفته شده است.
این کد بین‌المللی حداکثر تا 10 رقم است. از آنجا که هر دو رقم نماینده یکی از ویژگی‌های محصول است، هر چه تعداد ارقام HS کد یا شماره تعرفه گمرک بیشتر باشد، تخصصی‌تر است یا به عبارت دیگر ویژگی‌های بیشتری از محصول را نمایش می‌دهد.
لزوم استفاده از این کد هنگام حمل و نقل محصول و ارسال محموله به کشور مقصد یا دریافت آن مشخص می‌شود. برای مثال در حمل و نقل دریایی به HS کد دقیق‌تری از محصول نیاز است (معمولا 8 رقم)، در حالی که در حمل و نقل هوایی یک کد کلی (معمولا 4 رقم) نیز کفایت میکند.
این کد در تمام سازمان‌های کشور از جمله سازمان توسعه تجارت، وزارت صنعت و معدن و سازمان امور مالیاتی کشور و حتی در ارگان‌ها و سازمان‌های خارجی و بین المللی به صورت یکسان و هماهنگ مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای مثال در تمام جهان کد محصول پسته خام بسته یکسان است.
همان طور که متوجه شدید، کد بین المللی کالا حتی مشخصات ریز و جزئی کالا را نیز شامل می‌شود (مثلا پسته خام بسته). در بازارهای خرید و فروش جهانی فروشندگان و خریداران در فاکتور فروش کد بین المللی کالا یا همان HS CODE را ثبت می‌کنند.
بیشتر بخوانید: نحوه کار با سامانه نیما و خرید و فروش ارز
HS Code یک سامانهٔ هماهنگ بین المللی برای شماره گذاری کالا است و توسط WCO پشتیبانی می‌شود.
سازمان جهانی گمرک یا WCO یک سازمان بین دولتی است که در راستای وظایف تعریف شده برای این سازمان به منظور تسهیل و پشتیبانی از امور گمرکات، وظیفهٔ هماهنگی System Harmonized یا HS Code نیز برای آن تعریف شده است. WCO تمام کالاها را در کدهای ۱۰ رقمی دسته‌بندی میکند که شرح کامل آن در کتابی با 97 فصل و 21 قسمت در دو نسخه انگلیسی و فرانسوی آمده است.
هیچ محصولی در جهان نمی‌تواند یافت شود که در یکی از این ۹۷ فصل نباشد در این دسته‌ها طبقه بندی نشود. بر این اساس، کالاها در سراسر جهان به وسیله اعداد و ارقام (شماره تعرفه گمرک یا HS کد) شناخته می‌شوند.
همان‌طور که پیشتر نیز اشاره شد، همه کشورها، من جمله ایران این کتاب را به زبان خود ترجمه و حقوق و وظایف مطابق با قانون کشور خود برای هر محصول را در نظر می‌گیرند.
چرا آشنایی با HS کد کالاها مهم است؟
تمام فعالیت‌های اقتصادی و اقدامات تعرفه‌‌ای و غیر تعرفه‌‌ای کالا با توجه به شماره تعرفهٔ گمرک دسته بندی می‌شوند. کد کالا در پروفورم و فاکتور قرار دارد، البته نوشتن نام کالا نیز کافی است و درج کد برای خریداران و فروشندگان الزامی نیست؛ اما قانون در هنگام صادرات یا واردات یک کالا و معامله بین دو کشور متفاوت است.
به علاوه، از این کد برای شناسایی دقیق نوع کالا و بسیاری از مسائل دیگر مانند آنچه در ادامه ذکر شده استفاده می‌شود:
- آمار تجارت بین المللی و تعیین آمار آداب و رسوم هر کشور
- بررسی نقض قوانین و مقررات
- تعیین مبلغ پرداخت گمرک بر مبنای قوانین و مقررات
- بررسی شارژ و وضع مالیات بر ارزش افزوده و مالیات غیر مستقیم
- بخش‌های مختلف شماره تعرفهٔ گمرک یا HS Code
کاربردهای کد تعرفهٔ کالا چیست؟
هرچه زمان می‌گذرد تعداد کشور‌هایی که به ساختار طبقه‌بندی کالا یا همان HS Code می‌پیوندند افزایش پیدا میکند. تا سال ۲۰۱۵، ۱۸۰ کشور از HS Code در ساختار واردات و صادرات کالاهای خود استفاده می‌کردند.
کد بین المللی کالا در همهٔ گمرک‌های دنیا برای انجام تشریفات گمرکی، نظارت بر واردات و صادرات کالا و کنترل تجارت کاربرد دارد.
برخی از کاربردهای HS Code در مبادلات گمرکی عبارتند از:
برای شروع صادرات از کارشناسان مجرب مشاوره بگیرید.
- مطالعات اولیه بازار
- تحقیقات میدانی بازارهای هدف
- طراحی وبسایت بازرگانی
- ثبت شرکت در پلتفرم‌ها
- تعیین تعرفه گمرک
- جمع اوری مالیات داخلی کشور
- بررسی و جمع آوری آمار و اطلاعات تجارت بین المللی در هر کشور
- تعیین قوانین مبدا
- تعیین تعرفه‌های مرتبط با حمل و نقل کالا
- مدیریت ریسک در تشریفات گرمی
- تعرفه‌های توجیهی و مذاکرات تجاری
- طبقه بندی کالاهای خطرناک
بیشتر بخوانید: راهنمای کامل ترخیص کالا از گمرک
چطور اعداد HS کد یا کد بین‌المللی کالا را تفسیر کنیم؟
در سامانهٔ بین المللی HS Code همهٔ کالاها با توجه به یک کد ۸ یا ۱۰ رقمی در کشورها طبقه‌بندی می‌شوند. در واقع، HS Code بین المللی دارای 8 رقم و HS Code اتحادیهٔ اروپا و کشور روسیه دارای 10 رقم است.
در هر دو نوع، ۴ یا ۶ رقم اول بین کشور‌های عضو مشترک است و ۲ یا ۴ رقم بعدی با توجه به فضای طبقه‌بندی کالا در کشور‌های مختلف متفاوت خواهد بود.
با توجه به این که ۶ رقم اول کد بین المللی از سمت چپ کالا در تمام کشورها یکسان است، استاندارد خوبی برای شناسایی کالا در مبادلات و مکاتبات تجاری است.
دو رقم اول HS مربوط به فصل مورد نظر هستند. دو رقم دوم سر دسته کالا را نشان می‌دهند و دو رقم سوم زیر دسته را نمایش می‌دهند. به عنوان نمونه hs کد ۱۰۰۶۳۰ بیانگر فصل ۱۰ (غله) سر دسته ۰۶ (برنج) و زیر دسته ۳۰ (برنج نیمه سفید یا برنج کامل سفید شده) است. به این ترتیب بر اساس کد تعرفه محصول می‌توان به نوع محصول با جزئیات پی برد.
کد بین‌المللی کالاها را از کجا پیدا کنیم؟
مرسوم‌ترین روش برای پیدا کردن HS Code کالا استفاده از سایت ایران کد است؛
- در اولین گام باید وارد سایت irancode. ir شوید.
- در بخش پایین صفحه بر روی گزینهٔ درخت واره ایران کد کلیک کنید.
صفحهٔ جدیدی برای شما باز می‌شود که شامل تب درخت‌واره‌های بین المللی کالا است، در این قسمت طبقه‌بندی HS Code را مشاهده می‌کنید و باید با توجه به این درخت وارهٔ بین‌المللی کد بین المللی کالا را تعیین کنید.
متأسفانه این وبسایت مرجع کاملی برای همه کالاها محسوب نمی‌شود و ممکن است نتوانید کالای مد نظر خود را در آن بیابید. در این صورت، مراجعه به کتاب «قانون و مقررات صادرات و واردات» برای پیدا کردن HS کد کالاها توصیه می‌شود.
البته مراجعه به وب‌سایت‌های خارجی مانند تریدمپ نیز می‌تواند راهگشا باشد.
جمع بندی
در ایران مقاله کد بین المللی کالا یا HS code اهمیت و ویژگی‌های آن را بررسی کردیم. با توجه به جهانی بودن کد بین المللی کالا شناخت و استفاده درست از HS code برای صادرکنندگان امری ضروری است.
به این نوع مقالات علاقه دارید؟
در خبرنامه ما عضو شوید تا مطالب مشابه را در ایمیل خود دریافت کنید.
دیدگاه (2)
برای مثال من اینجا چند تا از HS کدها را برای شما میگذارم:
پرینتر: 84433990,84433210,84433100
قطعات اتومبیل: 87089900, 27101912, 27101915
اجاق گاز الکترونیکی: 85166000
درسته. میتونید از سایت تریدمپ یا سایر سایتهایی که ذکر شد همه این ها رو به دست بیارید.
برای آشنایی با نحوه کار با ترید مپ می تونید این مطلب رو بخونید
آموزش استخراج و تفسیر آمار تجاری با ترید مپ