مراحل صادرات | گام اول
اکثر مشتریان ما تولیدکننده یا تأمین کننده محصول مشخصی هستند که تصمیم به صادرات می‌گیرند. تا اینجا بخشی از مسیر طی شده و محصولی که باید صادر شود مشخص است. اما اکنون سوال اینجاست که این محصول مشخص به چه کشور یا کشورهایی باید صادر شود. براساس چه معیارها و اطلاعاتی باید تصمیمگیری در این خصوص انجام شود.
به طور کلی، قبل از شروع صادرات و بخصوص برای انتخاب بازار یا بازارهای هدف لازم است تا تحقیقات کاملی در مورد کشورهای واردکننده و شرایط صادرات محصول خود انجام دهید.
معمولا در ابتدای شروع صادرات شما نیازمند داشتن اطلاعاتی اولیه در زمینههای گوناگونی هستید. اصطلاحا به این اطلاعات، اطلاعات تجاری گفته می‌شود که می‌تواند به شما در تصمیمگیری بهتر برای شروع صادرات کمریسک کمک کند. از جمله این اطلاعات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
اطلاعات محصول
مشخصات فنی محصول، HS کد، کاربردها، استانداردهای مورد نیاز، قوانین بستهبندی و ….
اطلاعات بازار
میزان تقاضا، روندهای بازار، سلیقه مشتریان، قیمت محصول، ساختار بازار، زنجیره تامین و …
اطلاعات رقبا
توان رقابت خود با رقبای هر بازار را بررسی کنید از جمله نحوه عملکرد رقبا، میزان رقابت، نقاط قوت و ضعف و ….
اطلاعات لجستیک
شیوه‌های حمل، نکات کلیدی عملیات تامین تا تحویل، هزینههای اجرایی و …
مقررات و مجوزات
الزامات و مجوزات بازارهای مختلف برای محصول شما، تعرفهها، قوانین مبدا و مقصد و …
سایر اطلاعات
صادرات مقوله ای پر از جزئیات است. از همین رو بهتر است قبل از شروع در این مورد به خوبی مطالعه کنید.
سازمان تجارت جهانی (ITC) مجموعهای از ابزارهای آنلاین را ایجاد نموده است که شما میتوانید با کمک این ابزارها اطلاعات بسیار مفیدی در مورد بازارهای صادراتی محصولاتتان بدست آورید. یکی از این ابزارها یک وبسایت بسیار معتبر با نام ترید مپ یا trademap است که آمار کاملی از صادرات و واردات محصولات مختلف در کشورهای مختلف به تفکیک کد تعرفه (HS Code) را طی سالیان متوالی در اختیار عموم قرار می‌دهد. ما آموزش کار با تریدمپ را در صفحه آموزش کار با تریدمپ ارائه داده ایم.
ابزار دیگر که برای اطلاع از قوانین، مقررات و تعرفههای محصولات مختلف در کشورهای دنیا مورد استفاده قرار میگیرد وبسایت مکمپ (MacMap) است. که آموزش آن را در صفحه آموزش ویدئویی مک مپ میتوانید مشاهده کنید.
علاوه بر این ابزارهای مختلف دیگری نظیر اکسپورت پوتنشیال (ExportPotentialMap)، استاندارد مپ و … هم توسط این سازمان برای توسعه تجارت در دنیا ایجاد شده است.
سایت گمرک هر کشور آمار مبادلات آن کشور با دیگر کشورها را برای تجار در دسترس عموم قرار داده است. به این ترتیب میتوانید آمار واردات و صادرات هر کشور را بر اساس گمرک خود آن کشور به دست آورده و از این طریق با سابقه تجارت یک کشور در زمینه محصولات مختلف با کشورهای دیگر آشنا شوید. به عنوان مثال برای اطلاع از آمار تجارت ایران در سالهای اخیر میتوانید از اینجا این اطلاعات را مشاهده نمایید.
سایت‌هایی مانند آمازون، ای بی یا علی بابا می‌توانند دید خوبی از روند عرضه و تقاضا، قیمت‌گذاری، بستهبندی و … به شما بدهند. کافیست محصول مشابه خود در این پلتفرمها را پیدا کرده و اطلاعات لازم را از آن استخراج نمایید.
سازمان توسعه تجارت و اتاق‌های بازرگانی کشورهای مختلف معمولا منبعی برای جمعآوری اطلاعات بیشتر در خصوص بازارهای صادراتی هستند. این سازمانها اغلب اقدام به جمعآوری و انتشار گزارش‌های تحلیلی در ارتباط با محصولات و بازارهای صادراتی می‌کنند. شما با مراجعه به این سازمانها میتوانید از گزارش‌های موجود باخبر شوید و علاوه بر آن در صورت نیاز از سایر خدمات ایشان جهت جمعآوری اطلاعات بیشتر استفاده نمایید. به عنوان مثال با مراجعه به سایت اتاق بازرگانی ایران (ICCIM) و سایت سازمان توسعه تجارت ایران (TPO) میتوانید اطلاعات مفیدی را در خصوص صادرات و تجارت خارجی بدست آورید.
در بسیاری از کشورهای دنیا شرکت‌هایی هستند که خدمات صادراتی مختلفی را به تولیدکنندگان و صادرکنندگان ارائه می‌نمایند و شما میتوانید اطلاعات مورد نیاز خود را از این شرکتها جمعآوری نمایید. از جمله این خدمات، انجام تحقیقات یا مطالعات بازار صادراتی برای محصولات مورد نظر شما در کشورهای مختلف است که شرکتهای اصطلاحاً مدیریت صادرات با انجام تحقیقات کتابخانهای و میدانی اطلاعات مورد نیاز شما را با هزینهای منطقی برایتان جمعآوری می‌نمایند.
برخی دولت‌ها وبسایت‌هایی جهت ارائه آمار تجاری و راهنمایی بازرگانان و تاجران طراحی کرده‌اند. برای نمونه می‌توان به سایت وزارت کسب و کار و تجارت بریتانیا و کمیسیون اروپا اشاره کرد.
در حوزههای مختلف صنعت معمولا انجمنهای بین‌المللی وجود دارند که در جهت توسعه و ارتقا آن حوزه فعالیت مستمر دارند. شما با مراجعه به وبسایت این انجمنها میتوانید اطلاعات مفیدی را در مورد تجارت و روندهای محصولتان در دنیا بدست آورید. به عنوان مثال انجمن خشکبار جهانی هر ساله گزارش‌های تحلیلی مختلفی را در اختیار فعالین این حوزه قرار می‌دهد.
یکی از منابع مفید برای یادگیری و جمعآوری اطلاعات لازم در خصوص صادرات محصولاتتان بررسی عملکرد رقبایتان است. در اینترنت به دنبال افراد و شرکت‌هایی که محصولی مشابه محصول شما صادر می‌کنند بگردید و وبسایت و شبکه‌های اجتماعی‌شان را بررسی کنید. سعی کنید بفهمید مشتریانشان چه کسانی هستند و به چه کشورهایی صادرات دارند.
اگر به حوزه تحلیل رقبا علاقه‌مند شدید پیشنهاد می‌کنم مطلب تحلیل رقبا در بازار هدف صادراتی چگونه انجام می‌شود را مطالعه کنید.
یکی دیگر از روشهای رایج و البته سنتی برای انجام تحقیقات صادرات، سفر به بازارهای کشورهای مورد نظر و جمعآوری اطلاعات میدانی در این کشورها است. توجه کنید در این بازدیدها شما میتوانید از مناطقی که عمدهفروشان و یا مشتریان بالقوه محصولاتتان در آنجا حضور دارند بازدید به عمل آورده و اطلاعات ارزشمندی را در خصوص سلیقه و تقاضای مشتریانتان کسب نمایید.
حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی می‌تواند به شما کمک کند تا با شرکای بالقوه، خریداران و توزیع کنندگان آشنا شوید و همچنین در مورد شرایط بازار محلی بیشتر بدانید.
به یاد داشته باشید که هر بازار منحصر به فرد است و استفاده از ترکیبی از ابزارها و منابع برای به دست آوردن درک جامعی از محیط کسب و کار محلی و شیوه‌های فرهنگی مهم است.
